Artikel
Door Kasper Ploegman
Je hebt het vast al ergens gelezen: SamSamBank is de eerste app die ruilen in netwerken mogelijk maakt. Maar wat betekent dit nu eigenlijk? En wat levert dit jou op als gebruiker van de app? In dit artikel proberen wij uit te leggen
Het probleem dat SamSamBank aanpakt
Ons huidige economische systeem is niet duurzaam en leidt tot het overschrijden van de ecologische grenzen van de aarde (Rockström, 2009). Daarnaast zorgt het economische systeem ervoor dat mensen met weinig geld maar weinig transacties kunnen doen. Toch hebben deze mensen veel onbenut capaciteit in huis, zoals producten of vaardigheden die ingezet kunnen worden (Jonker, 2015). Het probleem is dat deze capaciteit zelden wordt gebruikt omdat er geen vraag vanuit het eigen netwerk is, of dat de mensen uit het netwerk niet weten dat het product aangeboden wordt.
Het grote probleem van ruilen is het economische dilemma genaamd de ‘double coincidence of wants’ in één-op-één transacties, waarbij twee partijen beide één product moeten hebben die de andere partij wilt hebben (Kiyotaki & Wright, 1989). Dit is bijna nooit het geval. Daarom is er geld bedacht, maar zoals eerder genoemd heeft niet iedereen genoeg geld om zoveel transacties aan te gaan als zij zelf zouden willen.
De mismatch van vraag en aanbod vanwege een beperkt netwerk leidt tot sociale, ecologische en economische consequenties voor de individu en voor de maatschappij. Op individueel niveau geeft dit de individu niet de mogelijkheid om zijn vaardigheden te ontplooien, waardoor zijn kwaliteiten niet voldoende gewaardeerd worden in het huidige systeem (Eloff & Ebersohn, 2001). Daarnaast zijn er veel producten die niet ten volle benut worden, zoals bijvoorbeeld de auto die gemiddeld genomen 95% van de tijd geparkeerd staat (Frenken & Schor, 2019). Door een betere benutting van deze middelen, kan binnen een wijk ingezet worden op toegang tot een product, in plaats van de daadwerkelijke eigenaarschap van een product. Hierdoor hoeven minder producten worden aangeschaft, wat leidt tot een duurzame, ecologische impact (Botsman & Rogers, 2010). Daarnaast leidt het delen van producten tot betekenisvolle, sociale contacten en bevorderd het sociale vermenging van socio-demografische achtergronden (Frenken & Schor, 2019).
De oplossing volgens SamSamBank
SamSamBank lost het probleem van een klein netwerk op door een app zichtbaar te maken hoeveel onbenut capaciteit (aanbod) er in een wijk is. Door het vergroten van het netwerk van deelnemers, kunnen producten hergebruikt (circulariteit) en kunnen vaardigheden tot bloei komen. Het hergebruik van producten leidt tot een duurzame en circulaire gemeenschap. Doordat iedereen mee mag doen, ongeacht hoeveel geld deze persoon heeft, is SamSamBank een inclusief platform dat bijdraagt aan een waardevolle buurt. Dit leidt tot gelukkigere individuen, sterkere wijken en een duurzamere maatschappij.
Het innovatieve aspect aan het platform is dat een kringloop van overcapaciteit wordt ingebracht in een systeem, waardoor ketens van transacties worden gemaakt. Een algoritme in de app zoekt een match tussen vraag en aanbod, waardoor niet alleen bilaterale transacties (tussen twee personen), maar ook multilaterale transacties (tussen meer dan twee personen) kunnen worden gerealiseerd. Mensen kunnen van alles inbrengen als ruilmiddel (bijvoorbeeld eten, klusjes, oppassen, gitaarles, gebruik maken van een fiets, kleding, strijken, invullen van formulieren etc.). Deze ruilmiddelen zijn het aanbod in de wijk. Door te ‘swipen’ door het lokale aanbod, wordt een wensenlijst gemaakt van producten die dit persoon zou willen hebben. Het algoritme maakt op basis van het aanbod en de wensenlijsten voorstellen (matches) voor één-op-één transacties en transacties in netwerken. Wanneer alle participanten binnen een netwerk akkoord gaan met de voorgestelde suggestie, kunnen de producten fysiek in de wijk worden uitgewisseld. Hierdoor bepalen de lokale gebruikers zelf wat zij van waarde vinden, zonder geld te gebruiken.
Wat heb jij als buurtbewoner aan de SamSamBank app?
SamSamBank helpt jou om nieuwe kansen in jouw buurt te ontdekken. De app helpt je om op een andere manier na te denken over bezit, over tijd en over elkaar dingen ‘gunnen’. Is het echt nodig om een boormachine te kopen of kun je deze lenen van een buurman? En hoeveel boeken heb jij in je kast liggen die je nooit meer leest? En waarom zou je ze laten liggen als je er iemand anders er blij mee kunnen maken? Deze producten die voor jou gevoelsmatig weinig waarde hebben (je hebt het boek immers al gelezen) kun jij inzetten om handige en leuke dingen mee te krijgen, zoals gitaarles van de buurvrouw, een brood van de bakker op de hoek of een lift naar de supermarkt van de buurman. En denk ook eens na, wat zijn dingen die jij kunt doen om je buren te helpen? Misschien kun je helpen met tuinieren, de administratie doen of op de buurkinderen te passen. SamSamBank maakt ruilen leuk!
Wat heb jij als ondernemer aan de SamSamBank app?
SamSamBank helpt jou als ondernemer om nieuwe businessmodellen te verkennen en hiermee te experimenteren. Heb jij als bakker brood over of heb je op het kantoor een vergaderruimte die zelden wordt gebruikt? Zet het op de SamSamBank app!
Het niet optimaal gebruiken van de functionele capaciteit van producten kost geld, en dat is natuurlijk zonde! Door de app te gebruiken breng jij als bedrijf circulariteit en de praktijk en maak jij een persoonlijke connectie met je buurt. Daarnaast biedt het goede netwerkkansen, wie weet woont er één straat verderop net die accountant of schilder die jij nodig hebt om jouw probleem op te lossen. Benut de lokale expertise in jouw buurt en zet een nieuwe eerste stap naar een duurzamer businessmodel!
Bronnen:
Botsman, R., & Rogers, R. (2010). What’s mine is yours. How collaborative consumption changes the way we live. Collins, Londen.
Eloff, I., & Ebersohn, L. (2001). The implications of an asset-based approach to early intervention. Perspectives in education, 19(3), 147-157.
Frenken, K., & Schor, J. (2019). Putting the sharing economy into perspective. In A Research Agenda for Sustainable Consumption Governance. Edward Elgar Publishing.
Jonker, J. (2015). Nieuwe Business Modellen; samen werken aan waardecreatie. Stichting Stichting OCF 2.0 in collaboration with Academic Service.
Kiyotaki, N., & Wright, R. (1989). On money as a medium of exchange. Journal of Political Economy, 97(4), 927-954.
Rockström, J., Steffen, W., Noone, K., Persson, Å., Chapin, F. S., Lambin, E. F., … & Nykvist, B. (2009). A safe operating space for humanity. nature, 461(7263), 472-475.